Nieuwe energie: de noodzakelijke maar complexe transitie naar schone energie

De zoektocht naar mogelijkheden om onze bestaande energiebronnen te vervangen met duurzame, schone energievormen is in een belangrijke fase terechtgekomen. Zowel landelijk als lokaal is dit een belangrijk thema waar veel over geschreven en gesproken wordt. De meningen lopen breed uiteen. Voorop staat daarmee voor mij dat deze transitie van vervuilende naar schone energiebronnen natuurlijk om een goed doordachte aanpak vraagt. Hoe die aanpak er precies uit moet zien, daar verschillen de meningen ook over binnen de gemeenteraad. De totstandkoming van het ‘spoorboekje’ voor duurzame-energie is dan ook alles behalve vanzelfsprekend of eenvoudig. Dat we in deze eerste fase volledig moeten inzetten op energiebesparing, daar is bijna iedereen het gelukkig wel over eens. Dat is een mooi begin waarmee we er echter nog niet zijn.

Een eerlijke verdeling
De energietransitie van vervuilende naar schone energie vereist een stevige aanpak, als we de ambities die eerder al vast zijn gelegd echt waar willen maken. Die urgentie rondom de klimaatopgave staat de PvdA dan ook helder op het netvlies. Daarbij gaat het voor de PvdA echter ook om een opgave waar we oog moeten blijven houden voor de zorgen en lasten voor veel van onze inwoners. Het verdelen van de lusten en de lasten moet daarbij eerlijk verdeeld worden, wat wil zeggen dat de rekening niet bij gewone mensen neergelegd moet worden maar bij de hogere inkomens en de grote bedrijven.

Twijfels
Maar wat kunnen we nu op de schaal van Deventer doen? En wat gaan we er hier van merken? We werken nu naar een situatie toe waarbij we problemen proberen te voorkomen, ook veel onzichtbare problemen, zoals we die nu al opmerken vanuit de wereldwijde klimaatverandering. De vragen, die ook ik vaker hoor, over de kleine schaal van Deventer en het effect van lokale maatregelen op globale klimaatverandering zijn begrijpelijk. Maar de manier waarop we nu met onze energie en uitstoot van co2 omgaan, zorgt er ook voor dat we ook in onze directe omgeving moeten willen bijdragen aan de verandering die nodig is voor een leefbare wereld met schone lucht. Je kan moeilijk verandering vragen als jezelf geen inzet wil plegen voor die noodzakelijke verandering.

Hoe dan?
Het energieneutraal maken van Deventer kan op verschillende manieren en juist op dat punt lopen de meningen soms fors uiteen. Zetten we in op meer gebruik van biomassa? Daarbij gaat het uiteindelijk om het verbranden van allerlei organische materialen, zoals hout, gft-afval, plantaardige olie en mest. Ook daar bestaan twijfels over en weerstand tegen. Bouwen we eerst de grond en daken zoveel mogelijk vol met zonnepanelen en richten we ons daarna pas op meer windenergie binnen onze gemeentegrenzen? Of sluiten we windenergie vanaf nu compleet uit?

Welke energiebronnen we gaan gebruiken, zal afhangen van een complexe mix aan factoren, waarbij het gaat om een afweging van de voor- en nadelen, de mix van bronnen, de kosten en de opbrengst en het maatschappelijk draagvlak. Ter voorbeeld, een groot voordeel van windenergie is de relatief lage kosten en hoge energieopbrengst. Als je alleen hier naar kijkt komt windenergie positief uit de bus.

Ook het grond gebruik van windenergie is gering in vergelijking met bijvoorbeeld zonnepanelen. Landschappelijke inpassing is echter een heikel punt, want een windmolen van tientallens meters hoog, die valt niet te verstoppen. En dat kan weer weerstand oproepen. Een veel gehoord argument is dat Deventer achter de veluwe ligt en daarom een sub-optimale locatie biedt voor windmolens. Hier zit een kern van waarheid in, de twee windmolens langs de A1 genereerden het afgelopen jaar 4 miljoen KwH per stuk. Dat is iets minder dan verwacht, tegelijkertijd is 8 miljoen KwH nog steeds een enorme hoeveelheid energie die 2600 huishoudens van energie heeft voorzien. Het is maar hoe je naar deze resultaten en opbrengst wil kijken. Hier zie je toch weer hoe complex een afweging vanuit voor- en nadelen kan zijn bij de afweging voor een energiebron als windenergie. En toch zullen we de aankomende periode keuzes moeten gaan maken.

Draagvlak en betrokkenheid onder inwoners
Het liefst zien we dat duurzame initiatieven komen vanuit de samenleving. Een nog nader vorm te geven ‘beleidskader Windenergie’ kan daarbij helpen om bewoners, bedrijven en marktpartijen duidelijkheid te verschaffen over de mogelijkheden om concrete plannen in te dienen bij de gemeente. Als partij zien we ook graag dat de voordelen van windenergie maximaal ten goede komen van inwoners. Hier zijn verschillende vormen van participatie voor te bedenken. Voldoende draagvlak in de directe omgeving blijft bij toekomstige projecten met windenergie wel een belangrijke voorwaarde.

Op welke manier we Deventer in 2030 energieneutraal gaan maken is dus nog niet helemaal uitgestippeld, maar de 500 Miljoen KwH die wij met 100.000 inwoners gebruiken moet uiteindelijk ergens vandaan komen. Het blijven verbranden van fossiele brandstoffen, waarmee we onze eigen leefomgeving vervuilen, heeft geen toekomst en dat vraagt om verantwoorde alternatieven. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan en daarom vraagt dit nog veel werk, discussie en uiteindelijk keuzes. Daarbij staat bij de PvdA voorop dat we deze route samen en met een eerlijke verdeling moeten uitstippelen, waarbij de vervuiler betaald. Op weg naar nieuwe energie en een schone toekomst voor iedereen.